Przy okazji nauki rōmaji mogłeś dowiedzieć się o zasadach tworzenia dodatkowych sylab. Przeczytaj teraz i przećwicz sposób zapisu tych dodatkowych dźwięków w hiraganie.
O tej zasadzie mogłeś już przeczytać przy okazji nauki znaków hiragany w części 1.
Spółgłoski z szeregów K, S, T, H poprzez dodanie do znaku dwóch małych kresek (jap. nigori) w prawym górnym rogu poddają się udźwięcznieniu, dzięki czemu otrzymujemy nowe sylaby. Dodatkowo sylaby z szeregu H poprzez dodanie małego kółeczka poddają się ubezdźwięcznieniu, po japońsku określa się te sylaby jako półdźwięczne (jap. handakuon).
GA が |
GI ぎ |
GU ぐ |
GE げ |
GO ご |
ZA ざ |
JI じ |
ZU ず |
ZE ぜ |
ZO ぞ |
DA だ |
JI ぢ |
ZU づ |
DE で |
DO ど |
BA ば |
BI び |
BU ぶ |
BE べ |
BO ぼ |
PA ぱ |
PI ぴ |
PU ぷ |
PE ぺ |
PO ぽ |
Uwaga!
Sylaby ぢ i づ używane są obecnie bardzo rzadko. Poza nielicznymi wyjątkami używa się sylab じ i ず.
Ćwiczenie 1:
Zapisz hiraganą:
jidai |
kanpai |
gogo |
chizu |
dekigoto |
kagi |
じだい |
(era) |
かんぱい |
(toast) |
ごご |
(popołudnie) |
ちず |
(mapa) |
できごと |
(wydarzenie) |
かぎ |
(klucz) |
Wszystkie japońskie sylaby mogą zostać przedłużone (oprócz んN). Wymawiane są wtedy dwa razy dłużej. Przedłużenia dokonuje się poprzez dodanie samogłoski, która kończy poprzednią sylabę. W zapisie zachodnim (rōmaji) przedłużenie zapisuje się poprzez dodanie poziomej kreski nad samogłoską. Wyjątkiem jest podwójne i, które zapisuje się dwoma literami – „ii”.
KA + A = KĀ か+あ=かあ
SU + U = SŪ す+う=すう
JI + I = JII じ+い=じい
Uwaga:
Sylaby z końcówką O przedłuża się dodając U (tylko nieliczne wyjątki przedłuża się dodając O).
TO + U = TŌ と+う=とう
KO + U = KŌ こ+う=こう
ZO + U = ZŌ ぞ+う=ぞう
Porównaj:
おばあさん (obāsan) – babcia
おばさん (obasan) – ciocia
Ćwiczenie 2b:
Zapisz hiraganą:
okāsan |
otōsan |
ojiisan |
otōto |
おかあさん |
(matka) |
おとうさん |
(ojciec) |
おじいさん |
(dziadek) |
おとうと |
(młod. brat) |
Ćwiczenie 2a:
Odczytaj słowa:
さとう |
くうこう |
きのう |
ちいさい |
satō |
(cukier) |
kūkō |
(lotnisko) |
kinō |
(wczoraj) |
chiisai |
(mały) |
W japońskich sylabariuszach podwojenia spółgłoski w sylabie dokonuje się poprzez umieszczenie małego znaku TSU (っ) przed tą sylabą. W transkrypcji podwojenie spółgłoski zapisuje się dublując spółgłoskę (wyjątkiem jest CHI ち, które w podwojeniu っちzapisuje się TCHI).
Np.
TTE = って
PPA = っぱ
SSHI = っし
TCHI = っち
Podwojone spółgłoski wymawia się nieco inaczej niż w języku polskim. Przed taką sylabą należy zrobić krótką przerwę, jakbyśmy przez chwilę zastanawiali się co powiedzieć dalej.
Uwaga! Sylaby z szeregu N podwaja się nie za pomocą małego TSU, ale jedynej spółgłoski, która istnieje samodzielnie, czyli ん N.
Np.
HONNE = ほんね
SONNA = そんな
Ćwiczenie 3b:
Zapisz hiraganą:
kitte |
gakki |
kissaten |
zutto |
きって |
(znaczek) |
がっき |
(semestr) |
きっさてん |
(kawiarnia) |
ずっと |
(ciągle) |
Ćwiczenie 3a:
Odczytaj słowa:
いっぷん |
こっか |
がっこう |
こんな |
ippun |
(minuta) |
kokka |
(hymn państ.) |
gakkō |
(szkoła) |
konna |
(taki) |
W języku polskim możemy zmiękczyć sylaby używając do tego litery „i” jak np. w wyrazach „ciocia”, „miasto”, czy „kwiat”. W języku japońskim sylaby miękkie tworzą sylaby z rzędu i (czyli KI, GI, SHI, JI, CHI, JI [z szeregu T], NI, HI, BI, PI, MI, RI), do których dopisuje się małe znaki YA, YO lub YU (ゃ,ょ,ゅ).
Np.
KYU = きゅ
SHA = しゃ
NYU = にゅ
MYU = みゅ
JA = じゃ
Porównaj:
びょういん (byō-in) – szpital
びよういん (bi-yō-in) – salon piękności; fryzjer
Ćwiczenie 4b:
Zapisz hiraganą:
densha |
jōhō |
jitensha |
ryōri |
でんしゃ |
(pociąg) |
じょうほう |
(informacja) |
じてんしゃ |
(rower) |
りょうり |
(potrawa) |
Ćwiczenie 4a:
Odczytaj słowa:
げいしゃ |
りょこう |
とうきょう |
ぎゅうにゅう |
geisha |
(gejsza) |
ryokō |
(podróż) |
tōkyō |
(Tokio) |
gyūnyū |
(mleko) |
Jeśli dobrze opanowałeś (tylko wtedy - to ważne!) całą hiraganę, przejdź do nauki katakany.