Każdy z pewnością choć raz słyszał o tej potrawie. W ostatnich latach stała się ona na Zachodzie niezwykle popularna, a tzw. "suszarnie", czyli restauracje sushi, zobaczyć można na ulicach wszystkich większych miast. Co ciekawe – nie jest to tak popularne danie w Japonii jak się powszechnie uważa. Tam przygotowuje się je „od święta”, na specjalne okazje – wszak i my nie codziennie jemy np. bigos.

Głównym składnikiem sushi jest ryż zakwaszony delikatnym w smaku octem ryżowym. Pozostałe składniki to zazwyczaj ryby, owoce morza, surowe warzywa i wodorosty nori. Tradycyjnie sushi podaje się z sosem sojowym, ostrą pastą wasabi i marynowanym imbirem.

Warto dodać, że do sushi na Zachodzie często dodaje się zupełnie inne składniki niż w Japonii. O ile Japończycy wierni są tradycji i dla nich to danie to przede wszystkim nigiri, czyli ryż i surowa ryba lub owoce morza, to Europejczycy czy Amerykanie dodają często składniki, które mieszkańcom Kraju Wschodzącego Słońca nie przyszłyby nawet do głowy. Nierzadko sushi "zachodnie" jest dla Japończyków na tyle dziwne, że w ogóle nie uznają go za sushi! (choć im smakuje;)).

Składniki na ryż:

- 2 szklanki ryżu do sushi

- 3 szklanki wody

- 6 łyżek octu ryżowego

- 3 łyżki cukru

- łyżeczka soli

Pozostałe składniki:

- ok. 5 arkuszy wodorostów nori

- do wyboru różne warzywa – np. długi ogórek, awokado, i 2 papryki

- opakowanie łososia wędzonego (300-400 g.)

- pasta wasabi lub serek typu philadelphia

- sos sojowy

- ew. plasterki marynowanego imbiru

Przybory:

- mata bambusowa do sushi

- deska

- ostry nóż

- miseczka z wodą z niewielkim dodatkiem octu ryżowego do maczania palców

Ryż wypłukać w sitku pod bieżącą wodą mieszając go ręką – należy robić to tak długo, aż woda z matowej zrobi się przejrzysta. Ryż wsypać do garnka (najlepiej z grubym dnem), zalać zimną wodą, przykryć ciężką przykrywką (taką, która podczas gotowania nie będzie podskakiwać). Doprowadzić ryż do wrzenia. Po około 2 minutach zmniejszyć ogień do minimum, gotować kolejne 15 minut. Uwaga! Podczas gotowania na małym ogniu (a najlepiej od początku gotowania)  nie wolno podnosić przykrywki, garnek musi być szczelnie zamknięty. Po ugotowaniu nie odkrywać przez kolejnych 15-20 minut.

Przygotować zaprawę. Ocet podgrzać lekko w garnuszku, dodać sól i cukier i mieszać do ich rozpuszczenia.

Jeszcze ciepły ryż przełożyć do dużej miski, zalać go zaprawą i delikatnie wymieszać, uważając, by nie połamać ziarenek – najlepiej drewnianą łyżką. Mieszać od czasu do czasu aż do wystygnięcia (Japończycy często ryż dodatkowo wachlują, by ziarenka stygły szybko i równomiernie).

Przygotowanie składników:

Warzywa i łososia pokroić w długie cienkie paski o grubości ok. 1 cm. i rozłożyć na talerzu.

„Nigiru” to po japońsku „ściskać”. Tak właśnie przygotowuje się ten rodzaj sushi – ściskając w dłoniach małą porcję ryżu (ręce należy zmoczyć wcześniej w miseczce z wodą). Trzeba uformować z niej gruby, lekko spłaszczony wałek o długości ok. 4 cm. Na górze posmarować go niewielką ilością wasabi lub serka Philadelphia i przykryć małym plasterkiem ryby lub innym składnikiem (np. krewetką).

Nazwa „maki” pochodzi od japońskiego czasownika „maku” – „zwijać”. Dwa główne rodzaje maki to hosomaki („cienkie maki”) i futomaki („grube maki”).

Futomaki 太巻き寿司

Na bambusowej macie ułożyć arkusz nori błyszczącą stroną do dołu. Zmoczyć dłonie w wodzie (dzięki temu ryż nie będzie się do nich przylepiał), nabrać nimi niewielką porcję ryżu i rozłożyć go na nori tak, by dokładnie pokrywał całą powierzchnię wodorostu – jedynie przy górnej krawędzi należy pozostawić ok. 1-2 cm. margines. Warstwa ryżu powinna być jak najcieńsza.

W odległości ok. 2-3 cm. od dolnej krawędzi rozsmarować na ryżu trochę serka lub cieniutką warstwę wasabi i ułożyć na nim paski 2-3 składników np. łososia, ogórka i papryki. Odstający na górze margines nori zwilżyć lekko wodą pocierając go mokrym palcem. Zaczynając od dołu zwinąć całość w rulon, pomagając sobie bambusową matą, przytrzymując składniki od góry palcami i ściskając wszystko mocno dłońmi. Pokroić ostrym nożem w ok. 1-2 cm krążki. By nóż nie przyklejał się do ryżu, warto go co jakiś czas umyć lub zwilżyć.

Hosomaki 細巻き寿司

Arkusz nori przekroić nożyczkami na pół. Ułożyć go w pozycji poziomej na dole maty do sushi. Dalej postępować podobnie jak w przypadku futomaki, jednak na środku układając jeden wybrany składnik np. ogórek (więcej się nie zmieści).

Rodzaj maki popularny na Zachodzie, w którym nori znajduje się wewnątrz sushi - między ryżem a dodatkami. By ułatwić formowanie, często obtaczane jest w sezamie.

Na macie bambusowej rozłożyć kawałek folii spożywczej podobnej wielkości lub większy (by zakryć nim powierzchnię maty. Na górnej połowie maty ułożyć pół arkusza nori, rozłożyć na nim równomiernie ryż. Tym razem powinien on zakrywać całą powierzchnię nori albo nawet trochę wystawać. Ryż obsypać równomiernie sezamem lub pokryć cienkimi plasterkami ryby (to będzie wierzchnia warstwa sushi). Całość przykryć dolną połową maty, wszystko obrócić i odkryć matę. Ryż z dodatkami powinien się teraz znajdować na dolnej połowie maty z nori na wierzchu. Dalej postępować jak w przypadku zwykłego maki smarując środek wodorostu wasabi (lub serkiem philadelphia) i dodając paseczki ryby i/lub warzyw. Zwinąć delikatnie całość w rulon tak, by końce skleiły się dzięki ryżowi. Odwinąć z folii i pokroić ostrym nożem w krążki.